Het Verzekeringsblad: 19 mei 2005

Verdwijnen beurs leidt tot bureaucratie, maar kwaliteit blijft

Anneke Kooiman, senior-acceptatiespedalist Transport bij Delta Lloyd Schadeverzekering, ontving vorige week uit handen van Hans van Ommen de Eurolloyd Co-assurantie Award. Eurolloyd Verzekeringen kent de award jaarlijks toe aan een persoon die zich op bijzondere wijze heeft ingezet voor de co-assurantiemarkt in Amsterdam en meer specifiek voor het in stand houden van de persoonlijke contacten tussen makelaars en verzekeraars.

De prijs bestaat uit een miniatuur van de bronzen sculptuur 'Just in time'. Daarnaast ontving Anneke Kooiman een houten houder voor het bewaren van een lat die niet alleen herinnert aan de door Van Ommen gevonden anekdote (zie kader), maar die met name de daaraan klevende historische band tussen de marktpartijen naar de toekomst wil weerspiegelen. De adviescommissie, bestaande uit de drie vorige winnaars Pieter van Rossurn (AON), Gerard Rozemeijer (Generali) en Dick Schröder (DSV) kende de prijs aan Anneke M. Kooiman toe "vanwege haar niet aflatende inzet om de kennis van transportverzekeringen over te brengen op anderen, hetgeen tevens heeft geleid tot het oprichten van een Discussieclub Tansportverzekeringen."

Discussieclub
In haar dankwoord verwees Kooiman naar de veel gehoorde klacht dat door het sluiten van de beurs de onderlinge contacten steeds minder intensief worden. "Dat is dan jullie eigen schuld", zei ze tegen de vele collega's en ex-'beursbewoners' die voor deze uitreiking naar het ooit zo vertrouwde Amsterdamse WTC waren gekomen. "Het is natuurlijk nog steeds goed mogelijk elkaar regelmatig te spreken, alleen zullen jullie dat dan zelf moeten org8niseren, bijvoorbeeld in de vorm van discussieclubs of door het organiseren van een periodieke borrel." Uit haar bijna 30-jarige beurservaring weet zij echter dat dat niet eenvoudig is. "Sinds jaar en dag hadden wij een discussieclub voor transport. We kwamen één keer in de maand in de avonduren bij elkaar, maar de animo was niet echt groot. Buiten een harde kern kwamen er weinig mensen op af. Ik heb de bijeenkomsten nieuw leven proberen in te blazen door iets vroeger te beginnen, nog net onder werktijd, de frequentie naar zes weken te brengen en iedere keer aan iemand te vragen een bepaald onderwerp te behandelen. Door het houden van een kleine lezing breng je immers niet alleen kennis over, maar ontwikkel je ook jezelf. " Geheel in overeenstemming met de onderlinge sfeer die op de Assurantiebeurzen heerste, had de discussieclub geen formele status. "Het was gewoon een groep mensen die elkaar natuurlijk intussen goed kenden en de liefde voor het vak deelden. Er werd geen contributie geheven. Iedereen betaalde voor zichzelf. " Om de twee jaar organiseert de discussieclub een reis speciaal voor jongeren om extra vakkennis te kunnen opdoen. In 1996 gingen de 'transportjongeren' naar Londen en brachten daar onder meer een bezoek aan Lloyds' ("een grandioos succes"), twee jaar later was Terschelling aan de beurt en in 2000 bezochten jonge experts uit de branche Schiphol. "Nu is de reassurantiemarkt aan de beurt. We willen dat jonge mensen, ook uit Rotterdam, de kans krijgen kennis te maken met de herverzekeringswereld, maar dat kan alleen als de werkgevers bereid zijn tot een donatie."

Eén van de vele anekdotes uit de lange historie van de Amsterdamse assurantiebeurs is die over het 'boetegeld' dat de 'heeren makelaars en assuradeuren' verschuldigd waren indien zij het beursgebouw niet tijdig betraden. Zij die te Iaat ter beurze verschenen, wachtten een boete ten bedrage van 10 cent. De portier werd opgedragen deze boete te innen. althans nadat hij tenminste 60 seconden voor klokslag 14.00 uur een duidelijke waarschuwing had doen uitgaan. De portier werd toegestaan zulks kenbaar te maken door voor hen die zich onvoldoende haastten aan te sporen tijdig ter plaatse te zijn door met een daartoe strekkende houten lat een zwiepende knal te geven op de deurpost van de toegangsdeur van het beursgebouw. Wie niet tijdig binnen was, werd nog slechts via de zijdeur toegang verschaft na betaling van de boete. 'Just in time' Het tijdsbeeld van makelaars en assuradeuren die gehaast de trappen van de beurs van Berlage bestijgen na het horen van de laatste waarschuwing van de portier, is ooit treffend weergegeven in de vorm van een bronzen sculptuur van 50 cm hoog. Hans van Ommen gaf John Verhagen de opdracht zowel het ontwerp als de bronzen uitvoering daarvan voor zijn rekening te nemen. Hij gaf daaraan de naam 'Just in time'.

We praten met Anneke Kooiman in het DeltaLloyd gebouw, waarbinnen het onderscheid tussen provinciaal en co-assurantie nauwelijks nog gemaakt word!,. Dat zal wel even wennen geweest zijn. "Valt wel mee", is haar reactie. "Ook hier heb ik alle mogelijkheden om op een goede manier zaken te doen." Het is niet de eerste verandering die zij in haar lange carrière meemaakte.

Kennis voor het oprapen.
Als meisje van 16 was haar grote wens om aan motoren te gaan sleutelen, maar op 'dringend advies' van haar vader ging ze werken bij het toenmalige assuradeurenbedrijf Orobio Mees Herman aan het Amsterdamse Rokin. Omdat de techniek haar bleef trekken verdiepte zij zich specifiek in transport, maar ook haalde zij diploma's op het gebied van werkmaterieel en aansprakelijkheid, "omdat sprake was van veeloverlappingen tussen de verschillende disciplines." Na Orobio ging zij bij Schermer Assuradeuren werken, welk bedrijf in handen kwam van Delta Lloyd. "Tot die tijd deed ik zowel acceptatie als schade, maar toen moest ik een keuze maken en dat werd de acceptatie."

Je kreeg alle kans zoveel te leren als je wilde, kijkt Anneke Kooiman terug op haar beursperiode. "De kennis lag er als het ware voor het oprapen. De mensen werkten daar echt met passie en van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Er waren altijd interessante gesprekken en die gingen doorlopend over het vak. Er was een enorme deskundigheid aanwezig. In zo’n omgeving kon je makkelijk door meer ervaren deskundigen onderuit gehaald worden. Om theorie wel, maar dat gebeurde nooit. De Beursmensen waren er meer op uit om hun kennis met elkaar te delen. Er waren geen hokjes, geen afdelingen. Je werkte eendrachtig samen en ook ik probeerde anderen voor fouten te behoeden.”

Kennis versplinterd
Nu zijn alle beurspartijen uitgewaaierd en wordt er voornamelijk digitaal gecommuniceerd. Anneke Kooiman nuanceert die stelling enigszins, maar erkent dat het opheffen van de beurzen -"hoe begrijpelijk ook dat dit is gebeurd"- nadelen kent. "Straks kennende makelaars elkaar niet meer. Daarom is het zo verstandig om wegen te zoeken waardoor men toch contact met elkaar blijft houden." De grote bulk kan sneller en efficiënter afgehandeld worden via de elektronische weg, "maar er blijven omvangrijke risico's, waar je met elkaar over moet kunnen praten. Voor dergelijke zaken mis je de beurs. De stukken moeten, al dan niet digitaal worden verzonden en dat werkt vertragend. Tijdens het directe contact, zoals we dat op de beurs hadden: werden de partijen als het ware gedwongen snel een standpunt in te nemen. Nu merk je dat men soms Iaat of helemaal niet reageert en het dossier onderop de stapel komt te liggen. Dat werkt dus bureaucratischer en ja, ik moet zeggen dat er soms uitkomsten uit de bus komen, die op de beurs heel anders zouden zijn geweest."

Maar er zijn ook andere factoren waardoor de technische kennis binnen de branches is verminderd. "Voorheen moest je je branchecursus integraal volgen en aan het einde daarvan examen doen. Nu is de opleiding versplinterd in deelcertificaten. Niet zelden zie je dat iemand al afhaakt als hij voor het eerste deelexamen zakt. Daarbij merk je tegenwoordig dat sollicitanten weinig zin hebben om naast hun werk nog bij te Ieren. Iemand die van de HEAO komt, vindt dat hij al voldoende kennis in huis heeft en is moeilijk te bewegen om gerichte cursussen te gaan volgen." Waarmee ze niet wil zeggen, dat de kwaliteit uit de bedrijfstak verdwijnt. "Die kwaliteit is er echt nog steeds. Er zullen altijd mensen zijn die de kar blijven trekken en anderen zullen min of meer blind varen op de kennis van een paar grote deskundigen. Dat was in het verleden niet anders. Zo werkte het ook op de co-assurantiemarkt." Het gaat niet altijd louter om diploma's, zegt Anneke Kooimán, "feeling met het vak, doorzien waarmee je bezig bent, is minstens zo belangrijk. En als op een bepaald gebied de kennis er niet meer is, dan moet je dat aanvaarden. Neem de zeecasco. In ons land missen we, op een paar verzekeraars na, voldoende kennis daarover en ik zie die ook niet meer terugkomen. Dus is het verstandig om dan te zeggen dat dit niet meer past in ons acceptatiebeleid."

Vrouw in een mannenwereld
Anneke Kooiman heeft zich nooit moeilijk gevoeld als vrouw in een typische mannenwereld. "Natuurlijk is het geen specifiek mannenwerk, vrouwen kunnen dat net zo goed doen. Alleen bestond er toen ik begon een typisch 'vrouwenbezwaar', niet alleen in de verzekeringsbranche maar in het hele bedrijfsleven. Werkgevers zagen de kans dat een vrouw zwanger kon raken als een gevaar voor de continuïteit.
Maar het is waar, dat ook later minder vrouwen kozen voor het meer technische transport. Zij zochten meer de richting van branches als brand en AVE. Transport is inderdaad complexer, je hebt naast Nederlands ook met Engels recht te maken. Je redt het in iit vak niet in een achturige werkdag en daarnaast moetje veel energie steken in je verdere ontwikkeling. En dan merk je dat veel vrouwen hun prioriteiten anders stellen." Aldus de moeder van een lijfjarig kind, die naast haar dagelijkse werkzaamheden lid is van de platformgroep Liability en de Platformgroep Casco van het Verbond m meewerkt aan het herschrijven van de beurspolissen in het kader van het nieuwe verzekeringsrecht.

Jan Aikens

.